De Vogezen in beeld (44)
Van Grendelbruch via Wisches en La Broque naar de Petit Donon.

 

Klik op de foto voor een vergroting

Ossuaire op Nėcropole Nationale de Grendelbruch met 61 lichamen. De soldaten behoorden tot het 21e RI.

Informatiepaneel op Nėcropole Nationale de Grendelbruch.

Het pad naar Nėcropole Nationale de Grendelbruch is genoemd naar luitenant Weber, die de slag en de oorlog overleefde.

Sfeerbeeld van Nėcropole Nationale de Grendelbruch, wat fantastisch gedrapeerd ligt op de helling van de Col du Bruchberg.

Versierd graf van soldaat Gillot, die herkomstig was uit Charrey-sur-Saone op Nėcropole Nationale de Grendelbruch.

1250 meter van Nėcropole Nationale de Grendelbruch is de gedenksteen voor de Bataille de Grendelbruch langs de wegkant te vinden.

Het opschrift luidt eenvoudig: “Ici fut Lieu la Bataille de Grendelbruch/Muckenbach les 17 et 18 août 1914.” Het monumentje wordt omringd door granaten.

In het plaatsje Wisches ging de oorlog van augustus 1914 ook niet onopgemerkt voorbij.

Vlak bij de kerk is het plaatselijke monument verborgen achter het talud van de weg.

Tegen de wand is een plaque te vinden voor de door de Duitsers op 25 augustus 1914 vermoorde pater Maurice Ohrel. Hij werd geëxecuteerd vanwege het beledigen van de Duitse troepen. Na de oorlog kreeg hij een erebegrafenis in het dorp.

Het 21e Franse legerkorps trok in de augustusdagen van 1914 naar het oosten en terug. Een spoor van graven geeft het rampzalige karakter van het offensief weer. Op de hoogte ten westen van Wisches bevindt zich de prachtige Nėcropole Nationale de Wisches, met haar karakteristieke zwaarden die de individuele graven aangeven.

Informatiepaneel van Nėcropole Nationale de Wisches.

444 van de 504 gesneuvelden zijn in de 2 ossuaires van Nėcropole Nationale de Wisches begraven.

Nėcropole Nationale de Wisches werd in 1924 aangelegd. Vrijwel alle gesneuvelden dienden in het 21e RI, wat uit Langres naar de Vogezen was gedirigeerd. Het 21e RI is een van de oudste Regimenten in het Franse leger en stamt al uit 1610.

Deutscher Soldatenfriedhof La Broque, iets ten zuiden van Schirmeck langs de D126, werd in 1920 aangelegd als verzamelbegraafplaats voor Duitse gesneuvelden uit de omgeving.

Deutscher Soldatenfriedhof La Broque ligt prachtig op de hellingen met uitzicht op het Bruche-dal.

1933 doden werden uit maar liefst 39 gemeenten in de buurt bijeen gebracht. 1297 van hen liggen in Kameradengräber, Duitse massagraven.

De meeste doden zijn uit Beieren herkomstig. De Beierse Regimenten bleven gedurende de oorlog in het Franse laaggebergte gestationeerd, bekend als ze waren met bergachtige condities.

Massagraf en op naam gestelde graven op Deutscher Soldatenfriedhof La Broque.

Deze steen is één van de stenen die als een soort kruisweg ligt langs het pad naar de top van de Petit Donon. De stenen zijn allemaal uitgehouwen door vakman en gefreiter Gebhardt en vermelden aantallen gesneuvelden (zowel Franse als Duitse) en waar mogelijk het regiment.

Verwijzing naar het pad naar de top en de bijzondere stenen. Rechts een steen met vermelding van 40 Fransen. De bestorming van de Petit Donon op 20 en 21 augustus moet een ware hel zijn geweest.

Het maken van de stenen gebeurde nadat de Grand Donon en de Petit Donon op 21 augustus 1914 heroverd werden door de Duitsers. De rest van de oorlog bleven ze in Duitse handen.

Sfeerbeelden van gedenkstenen op de Petit Donon.

De Fransen verliezen in de uren die de gevechten om de Donon duren meer dan 1000 man. De Duitse verliezen waren waarschijnlijk vergelijkbaar.

Op de rotsformatie op de top bevindt zich deze plaque die de Franse soldaten van het 21me BCP en het 17e RI in grootse woorden gedenkt.

Een stelling op de top (links) en een gegraveerde gedenktekst (rechts) op de Petit Donon, lente 2018.

 

-V-

Terug naar top