Verdun in beeld (3)
Van Étain via Morgemoulin, Bois de Herméville en Braquis naar Buzy-Darmont

 

Klik op de foto voor een vergroting

Het fraaie abstracte venster in Église Saint-Martin in Étain. Gemaakt in 1933 door de Gruber broeders van Nancy, als eerbetoon aan de soldaten van de Grote Oorlog en ter ere van de burgemeester, de heer Henry Didion, destijds President van de Anciens Combattants.

De linkerkant van het venster is een priester die de laatste riten geeft aan een stervende soldaat en de rechterkant bij de kerk van St. Martin, Maria die bidt bij het graf van een soldaat. Het venster was een schenking van de familie Tabutiaux.

Interieur van de Église Saint-Martin in Étain.

Église Saint-Martin in Étain, met een blik op het stadsmonument.

Het monument werd ingehuldigd op 12 september 1926. Centraal ligt een dode poilu in brons. De opschriften luiden:

"1914-1918 La Ville d ‘Étain à ses enfants" - "A la mémoire des chasseurs à pieds du 8e Bataillon" - "Aux soldats Francais tombés sur le territoire d ‘Étain"

De poilu op het stadsmonument van Étain.

Detail van het stadsmonument van Étain.

Op de Cimetière van Étain aan de westkant van het stadje is het graf van gefusilleerden te vinden.

De tekst luidt: “Aux 19 personnes, fusillées lâchement par les Allemands, en septembre 1914”

Morgemoulin ligt enkele kilometers ten noordwesten van Étain.

Het interieur van Église Saint-Christophe in Morgemoulin.

Het venster is gemaakt in 1932 door meesterglasmaker Joseph Benoit uit Nancy, en werd geschonken door de inwoners van het dorpje.

De stervende soldaat vertegenwoordigt de tienduizenden die in deze regio sneuvelden. Op de achtergrond brandt het dorpje.

In het Bois de Herméville, ten zuidwesten van Étain, is sinds 2014 een aardige wandeling aangelegd naar Duitse en Franse restanten van de oorlog.

De wandeling is goed gedocumenteerd en zorgvuldig uitgelegd.

En hier en daar wordt fantasie niet voldoende geacht; een stuk spoor illustreert een Duitse spoordijk door het bos.

Naast gerestaureerde routes en bunkers is ook een Franse artilleriestelling in ere hersteld. Naast het zware geschut in Duzey is op dezelfde Franse Marinebasis van Base Nautique Militaire de Gavres (Morbihan) in 2012 dit 14 cm kanon gevonden. De route er naar toe is prima aangegeven.

De 14 cm stelling in het Bois de Herméville.

De betonnen stelling zelf heeft betere tijden gekend, maar met het kanon ontstaat een realistische weergave.

Verderop langs de wandeling is een observatieboom te vinden, waarin de treden nog goed zichtbaar zijn.

Interieur van een Duitse bunker. In 1917 werd dit gebied weer Frans, wat de mengeling van beide kampen verklaart.

Duitse bunker aan de bosrand van het Bois de Herméville.

Franse bunker in het Bois de Herméville.

Ten noorden van Braquis staat dit recente bordje dat de Duitse schilder Franz Marc herdenkt. Hij sneuvelde nabij deze plek op 4 maart 1916.

Franz Marc (München, 8 februari 1880 – Braquis, 4 maart 1916) was een Duits expressionistisch schilder. Hij legde zich vooral toe op dierenportretten, waarbij hij niet zozeer de uiterlijke verschijningsvorm, als wel de innerlijke essentie van het dier probeerde te vatten. Hierbij speelde de door hem ontwikkelde kleurensymboliek een grote rol. Zo stond blauw bijvoorbeeld voor "het mannelijke principe, stug en geestelijk" en geel voor "het vrouwelijke principe, zacht, vrolijk en zinnelijk". Onder invloed van het kubisme vereenvoudigde hij ook de vormen sterk. Hierdoor neigden zijn schilderijen steeds sterker naar het abstracte. Zijn laatste werken verwijzen duidelijk naar de ware uitdrukkingskracht van het abstracte expressionisme.

Marc kwam om tijdens een patrouille.

Op het gemeentehuis van Braquis is nog een kleine plaque te vinden ter nagedachtenis aan de kunstenaar.

Herinnering en citaat.

Nėcropole Nationale de Buzy-Darmont ligt wat verloren ten noorden van Buzy.

2370 graven telt Nėcropole Nationale de Buzy-Darmont, waarvan 1416 in twee ossuaires. Het is een typische verzamelbegraafplaats, aangelegd in 1924.

Informatiepaneel op Nėcropole Nationale de Buzy-Darmont.

 

-V-

Terug naar top