Vlaanderen: Ieper

SCHETS

Het Vlaamse front bestond grofweg uit twee delen. Vanaf Diksmuide ging het Belgische front over in het Frans/Britse; De vreemde vorm van de frontlijn, een verstevigde ring van loopgraven en bunkers om de Vlaamse stad, leidde tot de naam De Ieper-saillant.  

De saillant heeft tegenwoordig een sterk Brits karakter, maar er vochten veel nationaliteiten aan geallieerde zijde; ook vrijwel alle koloniale troepen waarover Engeland kon beschikken hebben in de saillant hun bloedige rol gespeeld. Vanwege de ligging dicht bij het kanaal is de saillant een bekend en goed verzorgde toeristische streek.

TOEN

Het Britse leger was in 1914 het kanaal over gestoken naar Boulogne om de Fransen,conform de verdragen tussen beide landen, te ondersteunen. 
Na een bewegingsoorlog door geheel noord-Frankrijk in augustus en september 1914, waarbij de Fransen en Britten belangrijke achterhoedegevechten hielden en zo de Duitse legers vertraagden, werd aan de Marne door een Duitse blunder en een Frans genie de val dichtgeslagen. 

Deze eerste overwinning aan de Marne is vooral bekend geworden door het improvisatietalent van de Franse Gouverneur Galliéni, die beroemd werd door alle taxi´s van Parijs te mobiliseren om de gaten in het front te dichten. 

Vervolgens ontstond de race naar de zee, waar bij Britten en Duitsers trachtten als eerste de kust met zijn belangrijke havens te bereiken. 
Eind 1914 stokte het front; de Belgen groeven zich in achter de haastig onder water gezette polders aan de IJzer en de Fransen en Britten hielden stand in en rond de charmante vestingstad Ieper, die nog even in Duitse handen was.

De saillant zou ruim 3 jaar lang een hel zijn voor vriend en vijand. Verschillende grote veldslagen zijn in bloed opgetekend. 
De historie verdeelt de veldslagen in vier parten. De beroemdste: de 2e slag om Ieper, toen voor het eerst gifgassen werden ingezet. De beruchtste: De 3e slag om Ieper, beter bekend als de modderige hel van Passchendaele.

NU

Het saaie polderlandschap verandert na Diksmuide, waar het terrein langzaam heuvelachtig wordt en het groen de overhand krijgt.
Hier ook vallen direct de groene bordjes op van de Commonwealth wargraves commission die verwijzen naar tientallen begraafplaatsen. Al gauw vindt men ze op elke straathoek, soms zes, acht of meer tegelijk.
Dan volgen meer aanwijzingen; slagvelden, heuvels, musea, wandelroutes, - Ieper en omgeving bruisen van gedoseerd oorlogsverleden. 

De streek is besprenkeld met dorpjes die beruchte namen hebben: Zonnebeke, Passchenendaele, St. Juliaan, Potijze. Elk dorp heeft een plekje in de Britse geschiedenis; het aantal Britten wat een paar dagen het kanaal oversteekt om de slagvelden te bekijken is opmerkelijk. 

Ieper is en blijft dan ook sterk Brits getint, niet in de laatste plaats door de dagelijkse ceremonie onder de Menenpoort. Hier en op de begraafplaats Tyne Cott een paar kilometer naar het oosten zijn 120.000 namen gegraveerd van soldaten die niet zijn teruggevonden.

Maar ook de Fransen, Australiërs en Canadezen hebben hun bloedige sporen in dit gebied verdiend; zij waren het die oa. de Kemmelberg, St.Juliaan en Passchendaele op hun vaandels mochten noteren. 

-V-

Terug naar top