De Ardennen

SCHETS

Het grensgebied van België, Frankrijk en Luxemburg ademt historie. Hier ligt het felbevochten Lorraine met haar vele grondstoffen bekneld tussen voormalige grootmachten, en was sprake van een heus vierlandenpunt.
Hier scheiden het eens zo rijke, neutrale België en het nietige, maar strategisch gelegen Luxemburg de voormalige aartsvijanden.

De streek is in haar schoonheid keer op keer door de geschiedenis getroffen. Hier liggen het Sedan van 1871, het Longwy van 1914 en het Bastogne van 1944 in een met bloed doordrenkte driehoek. Een streek die de wandelaars, kampeerders en wielrenners kennen als een deel van de schitterende Ardennen.

TOEN

De Ardennen van toen en nu verschillen niet heel veel van elkaar. De streek is nog altijd vrij leeg, de infrastructuur is naar moderne maatstaven nog altijd gebrekkig, de natuur is nog altijd indrukwekkend, het landschap golvend en groen. In een tijdsbestek van nauwelijks een week, in een oorlog die nog geen maand oud was, botsten tussen Givet en Longwy grote legermassa's op elkaar.

In een tijd waarin van luchtverkenning nauwelijks sprake was en Dragonders en Ulhanen elkaar met lans en zwaard aftastten, kwamen de strategen van Frankrijk en Duitsland elkaar in hier de bossen tegen. Het von Schlieffenplan en plan XVII kruisten elkaar in een omgeving die hiervoor nauwelijks geschikt is.
 

De begraafplaats van Arlon bevat deze kleine en goed verzorgde plot met graven uit 1914.

Terence Zuber somde de uitkomst van de diverse confrontaties veelzeggend op in zijn boek Ardennes 1914: "It was the French misfortune to be opposed by a German Army at the height of it's powers, one of the best armies in European history." De slag aan de grenzen is onterecht een voetnoot geworden in de geschiedenisboekjes; het was hier dat oorlogvoering naar Napoleontisch model het moest opnemen tegen oorlogvoering naar moderne standaarden. 

De Fransen verloren alle slagen.
 

Cover van een boekje uit een reeks van Andre Jouineau met een goed beeld van de Franse uniformen in augustus 1914.

NU

Van de hevige botsing tussen de twee supermachten van 1914 is nog vrij veel terug te vinden, zeker als men in acht neemt dat slechts een paar dagen is gevochten. De begraafplaatsen zijn vrijwel allemaal Duits-Frans, en dat vindt men aan het front niet vaak.  Bijna zonder uitzondering zijn ze ook goed onderhouden en soms zelfs fraai te noemen. Net als in Lotharingen staan maar 2 of 3 data op de kruizen en stenen; 22 augustus of 23 augustus.

De Ardennen zijn prachtig. Toeristen bevolken de terrassen, het groen is overdadig, de wandelroutes zijn niet te tellen en op deze kruising van Europa rijden alle denkbare kentekens over de vervagende grenzen van toen.
 

-V-

Terug naar top