Antwerpen en Gent in beeld (3)
Gent 

Klik op de foto voor een vergroting

Het gedenkteken ter ere van de gesneuvelden uit de 7e wijk van Gent, de Heerniswijk, werd opgericht dankzij het initiatief van buurtbewoners van de dekenij en de plaatselijke wijkafdeling van de NSB. Het werd ingehuldigd op 25 juni 1922.

Het gedenkteken bevindt zich tegen de tuinmuur op de hoek met de Kasterbant. De tekst luidt: 'DULCE PRO PATRIA MORI'. Bovenaan het monument, op de kroonlijst, leest men 'IN MEMORIAM'. Op het reliëf zien we links twee kinderen in profiel: vooraan een meisje, achter haar een jongen. Zij houdt bloemen in haar handen, terwijl de jongen bloemen over een man strooit, die voor hen op een baar ligt. Over zijn soldatenkledij draagt deze man ook een lichte lijkwade. Hij ligt stijfjes, met gesloten ogen, tegen een gevleugelde vrouwenfiguur aan, die achter hem staat. Deze vrouw ondersteunt de man met haar linkerarm, terwijl ze hem op het voorhoofd kust. In haar rechterhand houdt ze een tak boven de man. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Oorlogsgedenkteken vroeger Sint-Baafsdorp. Langs de Prooststraat bevindt zich een gedenkteken ter ere van tijdens de Eerste Wereldoorlog gesneuvelden uit de wijk. Het werd ingehuldigd op 17 oktober 1920.

Bovenaan werd een standbeeld uit blauwe hardsteen in een rondboognis van de gevel geplaatst. Het is de voorstelling van een treurende vrouw, door beeldhouwer Volgs. Op haar kleed draagt ze een wapenschild met klimmende leeuw. Ze buigt het hoofd en houdt haar handen voor zich op borsthoogte, waarin ze een soldatenhelm, versierd met rozen, vasthoudt. Haar haren en kleed vertonen duidelijk kenmerken van de art-decostijl.

De blauwe hardstenen sokkel waarop dit beeld is geplaatst, is vooraan versierd met een rond, bronzen mannenprofiel, dat waarschijnlijk deken Taelman voorstelt. Bloemen flankeren het portret, ze zijn in de blauwe hardsteen gekapt. Op de zijkanten van de sokkel leest men "OFFERT PAR  C. TAELMAN RIGAUX  DOYEN - CHATEAU" en "GESCHONKEN DOOR  C. TAELMAN RIGAUX  DEKEN - KASTEEL". (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Onder de sokkel bevindt zich de plaat met de namen van de gesneuvelden. De afgeronde hardsteen op de overgang tussen voornoemde sokkel en de naamplaat eronder, werd versierd met samengebonden lauriertakken. De naamplaat zelf is rechthoekig, links en rechts geflankeerd door hardstenen pijlers, versierd met verticale bronzen banden met (laurier)bladmotieven. Het bovendeel van de blauwe hardstenen naamplaat bestaat uit een laagreliëf. In een rondboog ziet men opnieuw een wapenschild met klimmende leeuw, samen met een soldatenhelm, rozen, laurierbladeren, een sabel en een geweerloop met bajonet. Hieronder volgt de tekst "AAN ONZE GEBUURTEHELDEN" en de namen van gesneuvelden en opgeëisten. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Oorlogsgedenkteken post en telegrafie aan Dok Noord, Gent. Links een gedenkplaat voor personeelsleden van de post en telegrafiediensten die tijdens de Eerste Wereldoorlog sneuvelden, ernaast in quasi identieke vorm een ter ere van de Tweede Wereldoorlog.

Eerste Wereldoorlog: het betreft een gedenkplaat, die volledig uit brons gemaakt is. De tekst: 'GEDENKTEEKEN  TEN BLIJKE VAN BEWONDERING EN  DANKBAARHEID JEGENS DE LEDEN  VAN HET PERSONEEL VOOR HET  VADERLAND GEVALLEN', rechts daarvan dezelfde tekst in het Frans: 'MEMORIAL  EN TEMOIGNAGE D'ADMIRATION  ET DE RECONNAISSANCE  AUX MEMBRES DU PERSONNEL  MORTS POUR LA PATRIE'. Op deze gedenkplaat leest men volgende signaturen: "FONDERIE NAT.LE DES BRONZES J. PETERMANN ST GILLES-BRUXELLES", "FO.S. ROUSSEAU SCULPTEUR WOLUWE - BRUXELLES".(tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Gedenksteentje aan Salvatorstraat 14 in gent, aangebracht door de plaatselijke Dekenij.

Het steentje gedenkt de “gesneuvelde gebuurtekinders”, ofwel parochie genoten.

Oorlogsgedenkteken van de 8e wijk: Dit monument werd op 25 september 1921 ingehuldigd. Het werd opgericht ter ere van de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog uit de Gentse 8e wijk en werd gefinancierd door buurtbewoners van de dekenij en de plaatselijke afdeling van de Nationale Strijdersbond. Later werden er langs beide zijden rechthoekige panelen bijgeplaatst die de doden van de Tweede Wereldoorlog herdenken. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Centraal onderaan ziet men een bronzen laagreliëf. Men ziet een dode soldaat, rechtop gezet tegen een troostende vrouw, die hem op het voorhoofd kust. Achter hem ligt nog zijn soldatenhelm, onder zijn benen zijn geweer. De vrouw draagt een wijde sluier, die ze over de soldaat gooit. Op zijn benen ligt nog een andere soldaat, eveneens gestorven.

Hierboven leest men de tekst '1914 - 1918  AAN  ONZE/ HELDEN'. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Oorlogsgedenkteken van de wijk Blaisantvest. Dit oorlogsmonument is opgebouwd uit blauwe hardstenen panelen, die tegen de bakstenen muur voor een winkelcentrum geplaatst werden. Het werd opgericht ter ere van strijders, politieke gevangenen, burgerlijke slachtoffers en opgeëisten uit de wijk Blaisantvest en werd geschonken door "gebuurte der Plezantevest - Gasmeterlaan en aanpalende straten" en de wijkafdeling van de Nationale Strijdersbond. Door recente nieuwbouw is het monument nu geplaatst in een nis van een appartementengebouw. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Centraal bevindt zich het monument ter ere van WO I. Dit gedeelte is er sinds 1924. Na de Tweede Wereldoorlog werden er links en rechts van het originele monument panelen bijgeplaatst. Dit ging gepaard met een inhuldiging, op 27 juli 1947.

Op het reliëf ziet men linksonder een stervende soldaat die op zijn zij ligt, zijn soldatenhelm houdt hij met de linkerhand onder zich vast. De soldaat kijkt omhoog naar een man, naar wie ook nog een andere man achter de soldaat de hand omhoog reikt. Achter deze reikende man bevindt zich een treurend koppel en rechts in het tafereel ziet men een moeder die twee kinderen troostend tegen haar aandrukt. Al deze figuren worden beschermend omvat door de mantel van de grote centrale figuur. Deze spreidt met beide handen zijn mantel wijd open en heeft het hoofd voorovergebogen, als in rouw. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Oorlogsmonument aan de Molenaarsstraat (de Geburen der wijk Molenaars en aanpalende straten aan hunne helden)

Het monument hangt aan de wand van de st. Vincentiusschool.

Oorlogsgedenkteken van de 2de wijk. Dit monument werd opgericht ter ere van de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. Het monument werd tegen de gevel van het toenmalige Sint-Amanduscollege geplaatst; de blauwe hardstenen sokkel van deze muur gaat over in die van het monument, zodat het er een geheel mee vormt. Hiervoor was de uitdrukkelijke toestemming van toenmalig directeur Van Twembeke verleend, op voorwaarde dat de allegorische vrouwenfiguren niet te naakt zouden worden voorgesteld.

Het ontwerp is van architect Leon De Keyser, beeldhouwer Henri Thiery stond in voor de bronzen, gegoten door bronsgieterij Vindevogel uit Gentbrugge. Twee pijlers uit Belgische blauwe hardsteen flankeren een segmentbogige kroonlijst. De linkerpijler draagt op een schild, omkranst door eikenbladeren en eikels, het Koninklijke monogram 'A' op het kapiteel, de rechterpijler de 'E', verwijzend naar het koningspaar Albert I en Elisabeth. De pijlers worden op twee plaatsen doorbroken door horizontale banden, bovenaan leest men op beide pijlers 'PRO PATRIA', onderaan staat links '2DE WIJK' en rechts '2ME SECTION'. In het boogveld bevindt zich een groot bronzen laagreliëf. Centraal bevindt zich een krans van rozen. Links ziet men een gehurkte, gesluierde vrouw een palmtak bij de krans neerleggen en aan de rechterzijde legt op dezelfde manier een vrouw rozentakken bij de krans. Deze vrouw kruipt iets hoger het reliëf op, waardoor er achter haar een hoek vrijkomt waarin de beeldhouwer nog meer rozen en een schild met klimmende leeuw heeft aangebracht. Bronnen verwijzen naar bronsgieterij Vindevogel uit Gentbrugge als uitvoerders van het ontwerp van beeldhouwer Henri Thiery.

Onder dit reliëf bevindt zich een blauwe hardstenen lijst met de opschriften '1914', 'TER VERHEERLIJKING ONZER HELDEN  A LA GLOIRE DE NOS HEROS' en '1918'. Onderaan de panelen bevindt zich nog een hardstenen basis, waarop te lezen staat: '2 OCTOBER 1921', 'DANKBARE HULDE DER INWONERS  HOMMAGE RECONNAISSANT DES HABITANTS' en '2 OCTOBRE 1921'. Vermoedelijk kwam ook de wijkafdeling van de Nationale Strijdersbond en het Heldenfonds der gemeentescholen van Gent financieel tussen. Ondanks de datum op het werk, spreken bronnen van een inhuldiging op 14 mei 1922. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Aan de gevel van het hoekhuis van de Voldersstraat en de Sint-Niklaasstraat staat langs de Sint-Niklaasstraat het oorlogsmonument voor de 1ste wijk.

Centraal bevindt zich het meest interessante element van de compositie: een elegant uitgewerkt herdenkingsmonument ter ere van de bewoners van de wijk die tijdens de Eerste Wereldoorlog het leven lieten. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Boven en aan weerszijden van de naamplaat werden figuren in het brons uitgewerkt. Links ziet men twee naakte mannen, de voorste van de twee houdt een doek in zijn opgeheven handen, het valt over zijn been omlaag tot aan de centrale steen. Ook de andere man heeft zijn ene arm opgeheven. Aan de zijkanten van de steen werden bloemen gedrapeerd en erbovenop liggen een soldatenhelm, een zwaard en lauriertakken. Rechts zien we twee vrouwen en een jong meisje, gekleed in lichte gewaden. Zij leggen de bloemen en lauriertakken op de steen. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Oorlogsgedenkteken van de 9e wijk. Dit monument bevindt zich tegen een kunstmatige rots, waarbinnen tegenwoordig de Groendienst van de stad Gent materiaal bewaart. Tegen de rots aan bevindt zich het monument ter ere van de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog, ervoor werd op de grond een schijngraf aangebracht, waarop men de namen van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog kan aflezen. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

In de sokkel van het centrale beeld werd een hardstenen schild gebeiteld, waarop een bronzen schild werd aangebracht met de Gentse leeuw. Het bronzen standbeeld erboven stelt een vrouw voor, in een lichte jurk en met de linkerknie en armen ontbloot. Tussen haar uiteenstaande voeten ligt een lauwerkrans, in haar armen houdt ze een scepter met klimmend leeuwtje, waaraan een vlag wappert. In het brons leest men volgende signaturen: "H. VAN DEN BOSSCHE" en "A. BYTEBIER FONDEUR".(tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Detail van het oorlogsgedenkteken van de 6e wijk. Rondom het toegangspoortje naar de tuin van nummer 25 bevindt zich een monument dat aanvankelijk werd opgericht ter ere van de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog en later werd uitgebreid met een deel voor Tweede Wereldoorlog (ingehuldigd op 12 september 1954).

De buurtbewoners van de dekenij en de wijkafdeling van de Nationale Strijdersbond (NSB) financierden het. Men herdenkt de gesneuvelden uit de Gentse 6de wijk, zowel soldaten, opgeëisten, politieke gevangenen, burgerlijke slachtoffers, vermisten als gefusilleerden.

In het middenpaneel boven de deur staat de tekst 'ZIJ STIERVEN  OP DAT WIJ  ZOUDEN LEVEN'. Bovenop de bovenste latei bevindt zich een laagreliëf in blauwe hardsteen, het stelt een liggende leeuw voor. Tussen zijn kop en poten knelt hij een schild waarop 'EENDRACHT  MAAKT  MACHT', de Belgische leus, staat. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Deze gedenkplaat voor de brandweerlieden van de stad Gent werd op 30 juni 1946 onthuld aan de toenmalige brandweerkazerne in de Academiestraat. Ze werd geschonken door de brandweer en de wijkafdeling NSB 3de wijk. Sinds de verhuis naar de nieuwe kazerne aan de Roggestraat, eind 2006, is ook het gedenkteken meeverhuisd. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Het gedenkteken eert zowel de brandweermannen die sneuvelden tijdens de Eerste als de Tweede Wereldoorlog. Centraal bovenaan leest men, tussen de leeuwen in: 'STAD GENT  BRANDWEER  HULDE AAN ONZE HELDEN  1914-18  1940-45'. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Centraal onder het middenpaneel van het Oorlogsgedenkteken van de 10de wijk hangt nog een hardstenen, rechthoekig paneel waarop men leest: 'DEZE HELDEN ZIJN GEVALLEN VOOR DE  VRIJHEID VAN HET  VADERLAND  BIJGEWERKT EN INGEHULDIGD  OP 6 JULI 1947'. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

 Dit gedenkteken werd opgericht door buurtbewoners van de dekenij en de wijkafdeling van de Nationale Strijdersbond 10de wijk, ook Bloemekenswijk genoemd. Het is een vrij grote constructie van Belgische blauwe hardsteen en brons, zeer onlangs geplaatst tegen de muur van een nieuw appartementencomplex. (tekst van de website Inventaris van het Onroerend Erfgoed)

Het gedenkteken werd aanvankelijk opgericht ter ere van de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog, maar werd later aangepast om ook de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog te gedenken. De respectievelijke inhuldigingen vonden plaats op 14 november 1920 en 6 juli 1947.

De Westerbegraafplaats is een grote begraafplaats in de Belgische stad Gent. De begraafplaats ligt in het noordwesten van het stadscentrum op het grondgebied van deelgemeente Mariakerke, op het adres Palinghuizen 143, tussen de Bloemekenswijk en Kolegem. Net als Campo Santo wordt ze gekenmerkt door de aanwezigheid van monumentale graven, gewijd aan de rijke burgerij van Gent en een tuinarchitectuur die het tot een bezienswaardigheid maakt.

De bouw van de begraafplaats werd gestart op 26 juli 1862 en werd toevertrouwd aan de stadsarchitect Adolphe Pauli. De Westerbegraafplaats is ca 14.000 m² groot en wordt omzoomd door een afsluitende baksteenmuur en een meer uitgewerkt poortgebouw. De frontons werden vervaardigd door de kunstenaars Antoon Van Eenaeme en Benoit Wante. De ene stelt het laatste oordeel voor, de andere de werken van barmhartigheid, de doden begraven en de stervenden bezoeken. Binnen deze muren werden aanplantingen aangelegd om het geheel het uitzicht te geven van een jardin des morts. De nieuwe begraafplaats werd vanaf 1 januari 1873 in gebruik genomen.

Vermelding van Italiaanse graven bij de ingang van de Westerbegraafplaats in Gent. De Italianen die hier liggen, werden wellicht krijgsgevangen genomen tijdens de slag om Caporetto in het huidige Slovenië. Zo’n 11.000 Italiaanse soldaten sneuvelden, en 275.000 soldaten kwamen in krijgsgevangenschap terecht. In het bezette West-Vlaanderen moesten de Italianen net als de Russen zware arbeid verrichten. Aan de spoorlijn Gent - Tielt - Diksmuide bijvoorbeeld. Of zij werden verplicht om Duitse soldaten die te dicht bij het front waren begraven, op te graven.

(Tekst m.d.a. http://zwerfvos.blogspot.nl)

-V-

Terug naar top