Champagne in beeld (1)
Van Reims naar fort de la Pompelle

 

Klik op de foto voor een vergroting

In Reims bevindt zich in het centrum dit monument voor het 132e en 332e RI en het 46ste RTI, onderdelen die in 1914 in Reims waren gelegerd. Vreemd genoeg meldt het monument 1939-1945 op haar sokkel. Dit heeft te maken met een toevoeging van het 132ste RIF dat aan de Maginotlinie was gelegerd.

Het monument voor de Grote Oorlog in Reims werd in 1930 onthuld.

De centrale figuur op het monument is van de hand van Paul Lefebvre.

Het monument voor de koloniale troepen in Reims.

De Duitsers vernielden het oorspronkelijke, prachtige monument voor de Koloniale troepen dat in het oosten van Reims stond. Een kopie is nog te zien in Fort de la Pompelle. In de jaren zestig kwam het huidige betonnen gedrocht ervoor in de plaats.

Sinds november 2013 heeft Reims haar oorspronkelijke monument weer terug. Niet ver van de oorspronkelijke plek, in het parc de Champagne, is de bekende gietvorm op een nieuwe en moderne sokkel geplaatst op initiatief van de AMAN, de L'Association pour la Mémoire de l'Armée Noire. Een bescheiden uitleg gaat het monument voor.

De beeldengroep anno 2015.

Een close up van de figuren van het monument.

Wie de sokkel binnenloopt, komt aan de bovenzijde veel symboliek tegen die alles te maken heeft met het Afrikaanse land en de reis naar het onbekende aan het Franse front. Dit is een detailopname.

Verscholen in een perkje aan de rue Gambetta in hartje Reims ligt een gedenksteen voor luitenant Herduin en een van zijn mannen, Pierre Millant.

Op 11 juni 1916 werden ze bij Fleury geëxecuteerd wegens vermeende desertie. In 1928 kreeg men in Reims bericht van hun rehabilitatie, die overigens al in 1922 was uitgesproken.

De gedenksteen is lastig te vinden omdat rue Gambetta 1-richtingverkeer is en je er dus gemakkelijk voorbij rijdt.

Demarkatiepaal aan de route de Witry, Reims

De tekst Reims is goed te lezen.

De paal in natte condities.

Gedenkkruisje voor generaal Battisti, die tijdens de aanval op Reims in september 1914 de 52me DI aanvoerde. Hij kwam om bij een artilleriebeschieting en werd daarmee een van de 42 Franse generaals die gedurende de oorlog sneuvelde.

Het kleine kruis staat aan de D980 in een buitenwijk van Reims-oost.

Het Franse monument voor de verpleging (à la gloire des infirmières françaises et alliées victimes de leur dévouement, zoals het voluit heet) staat in het hart van de rotonde Aristide Briand, hartje Reims. Het werd al in november 1924 onthuld. De inscriptie op het monument luidt:

À l'appel généreux
de Juliette Adam
ce monument
a été élevé
par souscription
internationale
en mémoire
de toutes les infirmières
des nations alliées
qui ont péri
victimes de leur dévouement
-
La ville de Reims
garde pieusement
en ses archives
le Livre d'Or
des nobles femmes
tombées au champ d'honneur

De hoofdvoorstelling op het monument zijn twee verpleegsters die voor een gewonde soldaat zorgen.

Wat opvalt, is de grote mate van detaillering rond de hoofdfiguren. Een kompleet slagveld inclusief ruïnes en dugouts is zichtbaar.

De schitterende kathedraal van Reims, zwaar beschadigd tijdens de oorlogsjaren (Wilhelm II ging nog nadrukkelijker als cultuurbarbaar door het leven in de vele uitingen van propaganda).

Een van de bekende plaques die na de oorlog in kerken langs de frontlinie werden opgehangen. Rudyard Kipling tekende voor de tekst, het ontwerp was van Reginald Hallward. Dit exemplaar werd in oktober 1927 door generaal Godley onthuld. Godley was onder meer commandant van de Nieuw-Zeelanders tijdens de oorlog.

Fort de la Pompelle vormde het hart van de verdediging van Reims in het oosten. Om het fort is zwaar gevochten, getuige o.a. de demarkatiepaal vlak voor de ingang. (Meer hierover onder Chemin des Dames) Tegenwoordig bevat het een goed verzorgd museum, dat vooral bekend is om de indrukwekkende verzameling hoofddeksels en helmen en zgn. trench art.

etail van het fort de la Pompelle.

Achter het monument voor de gevallenen in deze sector wappert de Franse vlag. De tabletten beschrijven o.a. de dood van Renée Dorme op 25 mei 1917 die tijdens een luchtgevecht boven het fort sneuvelde.

Hoe ver de Duitsers oprukten, blijkt uit deze demarcatiesteen. Het entreebord voor het fort de la Pompelle is zichtbaar.

Kijkje in het museum (2006). De gebruikelijke mortieren en uniformen achter de entree.

Trench art wat tot nadenken stemt..

Voorbeeld van een Duitse bierpul, voorzien van heldhaftige taal, anekdotes en afbeeldingen.

De imposante verzameling hoofddeksels van het museum biedt ook een blik op het tijdsbeeld; pluimen, adelaars, goud en zilver vechten om aandacht. In totaal zijn om en nabij de 600 verschillende helmen te bezichtigen.  (2006)

Pruisische officierenhelm met schreeuwende, bekroonde adelaar.

Kopie van het oorspronkelijke monument voor de koloniale troepen in Reims, dat door de Duitsers in de 2e Wereldoorlog werd vernield.  Het is anno 2015 verhuisd naar elders. In Reims zelf is het monument dicht bij de originele plek weer in volle glorie te zien.

Sommige hoofddeksels doen de toeschouwer hoofdschudden.

 

-V-

Terug naar top