België in Beeld (7)

Van Sart-Tilman tot Plaineveaux

 

Klik op de foto voor een vergroting

De kapel met de plaques, vlakbij de centrale rotonde in de buurtgemeente Sart-Tilman op de oost-oever van de Maas.

Een kilometer verderop, in wat tegenwoordig een chique buurt is, hangt een plaque die aan de bewuste augustusnacht 1914 herinnert. Destijds stond hier een boerderij.

Ferme de la Cense-rouge lag direct in de verdedigingslijn der Belgen. De plaque aan het offer dat de chasseurs brachten.

Sart-Tilman eert de mannen van het eerste uur ook in een prachtig monument, dat helaas wat weggestopt staat. Dit detail laat de wanhoop en het verdriet zien.

In het een mythologisch schouwspel staat de gevallen held centraal.

Het monument is gemaakt door Adelin Salle en heeft als opschrift: "Aux Heros du Sart-Tilman 1914 nuit de 5 au 6 Aout"

Prachtig detail van het monument.

In de deelgemeente Boncelles bevinden zich twee militaire begraafplaatsen. De meest opvallende is Ougrée, een massagraf voor 210 Belgische soldaten.

Het centrale deel van de grafsteen geeft de datum van de gevechten weer: 5 augustus 1914. Aan weerszijden zijn de namen van de gesneuvelden te lezen. 

Een voorbeeld van een der namenlijsten op de begraafplaats Ougrée.

De begraafplaats van Boncelles, met 270 Belgische graven.

Het centrale beeld van Petermann symboliseert strijdbaar Belgie.

Veel graven zijn van de begindagen van de strijd om Luik, zoals deze: 6 augustus. 

De midden in de woonwijken gelegen Militaire begraafplaats Boncelles

De toegangssteen eert de eeuwige roem der gevallenen

Niet ver van beide begraafplaatsen, in een bungalowwijk, is het monument voor het fort de Boncelles te vinden. Het fort zelf is onder alle luxe woningen voorgoed verdwenen.

Terug op de westelijke oever geven bordjes de route aan naar Fort de Flémalle. Men passeert kerk en kroeg..

Fort de Flémalle diende ook in twee oorlogen. Goed te zien is hoe het fort is aangepast naar de eisen van de jaren dertig van de vorige eeuw, en hoe de Duitse Stuka's het in 1940 aan stukken trachtten te bombarderen.

Een bescheiden monument naast de toegang gedenkt een slachtoffer uit 1914 en een rij slachtoffers uit 1940.

De gepantserde kleine toegangsdeur verving de traditionele poort naar het fort in het interbellum.

Ook een gasruimte ging na de Grote Oorlog deel uitmaken van de inrichting. Besmette soldaten konden hier douchen en ontsmetten onder een vernuftige installatie.

De behoorlijk beschadigde munitielift van een van de koepels.

In de keuken van het fort zijn nog opschriften en schilderingen van voor 1914 te vinden.

De toegang tot het dak van het fort, na 1940 door de Duitse bezetter nog aangepast.

Een van de slaapzalen van fort de Flémalle.

De Stuka's maakten met voortdurende aanvallen gehakt van de bovenzijde van het fort. Hier de gids bij een van de zwaar beschadigde koepelschachten.

Hoe dik het pantser van de koepels was mag blijken uit dit vergelijk met een gangbaar mobieltje.

Het kleine museum van fort de Flémalle is helaas overwegend op de Tweede Wereldoorlog gericht.

Aan de muur vinden we het portret van een Belgische volksheldin, Gabrielle Petit. Petit was een spionne die een opleiding in Engeland had gehad. Op 1 april 1916 werd ze door de Duitsers geëxecuteerd. Een beeld in Brussel gedenkt haar, straten in België zijn naar haar vernoemd.

Een eenzame hoorn in het museum kan zomaar herkomstig zijn uit de Grote Oorlog.

Een casque Adrian Belge.

In Flémalle bevindt zich dit mooie monument ter nagedachtenis aan de Grote Oorlog.

In Rotheux staat dit dorpsmonument met strijdlustige soldaat.

In Plaineveaux, een schattig dorpje ten zuiden van Boncelles, vonden eveneens gevechten plaats tussen Belgische lanciers en Duitse huzaren. De eerste Belgische officier liet hier het leven.

Het lokale monument met deze strijdbare engel staat niet ver van de locatie waar de officier, baron Menten de Horne, sneuvelde.

 

-V-

Terug naar top