|
Armentières-Arras in beeld (5) |
|
Klik op de foto voor een vergroting |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
In Bully les Mines, even ten westen van Lens, staat vlak bij de begraafplaats dit koeriersmonument van Andro Fondeur. Een stervende soldaat met een verzegeld bericht in de hand, liggend op een verkeersbord waarop Douaumont staat; Verdun’s beroemdste fort. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
De zijpanelen zijn stuk voor stuk ook kunstwerkjes. Voorop treffen soldaten en kompels elkaar en wordt de heroïeke dood voor het vaderland aangehaald. De overwinningspalm kennen we van menig ander monument. |
|||||||||
|
|
|
||||||||
|
Aan weerszijden kronen mijnboren en helmen het monument. |
De dramatische pose met het douaumontbord. |
||||||||
|
|
|
||||||||
|
Het dorpsmonument van Bully aan de Rue Jean Jaurès is een typisch jaren 20 drama; vrouw, opa en kind betreuren de gesneuvelden. P. Lemeur tekende voor het ontwerp. |
In Sains-en-Gohelle, westelijk van Bully, staat op de begraafplaats dit plastiek van een poilu. Het oerlelijke ding is opgedragen aan burgers en militairen uit de streek. |
||||||||
|
|
|
||||||||
|
De begraafplaats zelf overigens, bij de CWGC bekend als Fosse No. 10 Communal Cemetery Extension, is interessant, onder meer vanwege de Chinese graven van CLC-leden. Sains was een verbandpost van de BEF. |
|||||||||
|
|
|
||||||||
|
Even verderop, in Barlin, waakt een slecht verzorgde Franse soldaat over een chaotisch kerkhof en een Brits-Franse plot. |
Al in oktober 1914 werden de eerste slachtoffers hier begraven. Eerst Fransen, toen Britten en later in 1918 ook nog Duitsers. |
||||||||
|
|
|||||||||
|
Het monument als geheel is charmant in haar bouwvalligheid. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
De Maple Leaf van de CEF domineert Barlin Communal Cemetery Extension. De Canadezen sneuvelden tijdens de aanvallen in de zomer van 1917. |
|||||||||
|
|
|
||||||||
|
Ten Zuidoosten van Béthune ligt Noeux-les-Mines met haar grote verscheidenheid aan graven. Noeux was eveneens verbandplaats. |
Een opvallende rij vooral Algerijnse graven is aangelegd langs een van de Britse plots. |
||||||||
|
|
|||||||||
|
Achter in het grote veld liggen de Franse graven, voornamelijk uit de eerste 2 jaar van de oorlog. Ook persoonlijke grafzerken staan tussen de grijze oorlogskruizen. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
Zoals zo vaak is de Franse plot een groot contrast met de Britse. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
Onder het roemruchte dorpje Aix-Noulette en tegen de hellingen van Notre Dame de Lorette ligt in het bos aan de Chemin derrière des Bois een kleine Britse begraafplaats, Bois-De-Noulette British Cemetery. Opvallend zijn hier de graven van de Royal Naval Volunteer Reserve, die hier in 1916 gelegerd was. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
De begraafplaats is eigenlijk per auto niet te bereiken en vergt vervolgens nog een aardige wandeling. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
Dit frontgebied richting het felbegeerde Lens is bezaaid met herinneringen. Dit monumentje voor het 1er bataillon chasseurs a pied (jagers te voet) in Angres, ten zuiden van Lens, herinnert aan de bloedige slagen van eind 1914 tot januari 1915, de tijd dat het front zich stabiliseerde in de loopgraven. Het monumentje heeft een zwerftocht gemaakt vanwege de Tweede Wereldoorlog en staat nu voor de plaatselijke school. |
|||||||||
|
|
|
||||||||
|
Al van verre zijn de silhouetten van het ossuarium en de kapel van N.D. de Lorette zichtbaar |
Standbeeld voor generaal Maistre, die de strategische heuvel uiteindelijk veroverde. Een bewonderende poilu staat aan de voet. |
||||||||
|
|
|||||||||
|
De entree van de hagelwitte basiliek.” Gedenk, o Israël, hen die gestorven zijn, ·gewond op je heuvels.” In het Engels luidt de volledige tekst: Lament, daughters of Israel, lament for Saul, the man who dressed you bravely in scarlet, who decked your apparel out with trinkets of gold. How fell they, warriors such as these, in the battle? On thy heights, Gelboe, Jonathan lies slain. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
France Combatante: de gehelmde Marianne, symboliek ten top. Venster in de basiliek. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
Fransen in de aanval. De afbeelding is van na 1915, wat blijkt uit de helmen en uniformen. Lorette stond vooral centraal tijdens de bloedige offensieven van 1915. |
|||||||||
|
|
|
||||||||
|
Twee belangrijke figuren in en na de oorlog: bisschop Eugène Julien van Arras die een drijvende kracht achter de basiliek was in de jaren 20, en Louise de Bettignies, die als Alice Dubois spioneerde voor de Britten en militairen naar neutraal Nederland smokkelde. De Bettignies stierf in Duitse gevangenschap in Keulen. Het kruis op haar graf kreeg een plek in de Basiliek. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
Veldmaarschalken Foch en Petain tijdens de overwinningsparade onder de Arc de Triomphe; venster in de basiliek. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
Kapel in de Basiliek, gewijd aan de maagd Maria. |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
L´ossuaire de N.D. de Lorette. "Soyez unis!" |
|||||||||
|
|
|
||||||||
|
Crypte in het ossuaire, bewaakt door Franse vrijwilligers |
Interieur van de kapel de N.D. de Lorette |
||||||||
|
|
|||||||||
|
-V- |
|||||||||
